SŁOWNIK MATEMATYCZNY


A    B    C    D    E    F   G   H    I    J    K    L    Ł   M    N    O    P    R    S    Ś    T    U    W    V    X    Y    Z    Ż



SŁOWNIK MATEMATYCZNY - J


Jacobi Carl Gustav Jacob (1804-1851) : Matematyk niemiecki, profesor uniwersytetu w Królewcu, członek Akademii Nauk w Berlinie, był jednym z twórców teorii funkcji eliptycznych. Napisał wiele cennych prac z teorii równań różniczkowych,geometrii różniczkowej, teorii liczb, mechaniki teoretycznej.

Janiszewski Zygmunt (1888-1920) : Matematyk polski, profesor Uniwersytetu Warszawskiego. Zajmował się teorią mnogości, topologią, podstawami matematyki. Był jednym z założycieli polskiego czasopisma matematycznego Fundamenta Mathematicae.

jednokładność (homotetia) : Przekształcenie geometryczne, które każdemu punktowi przestrzeni M przyporządkowuje w sposób jednoznaczny inny punkt przestrzeni N, zwany obrazem jednokładnym punktu. Znajdujemy go w sposób następujący: przez dane punkty M i O prowadzimy prostą , na której znajdujemy punkt N taki ,że stosunek ON / OM = k, gdzie k jest daną liczbą, zwaną stosunkiem jednokładności: Punkt O , któremu przyporządkowujemy ten sam punkt O, nazywamy środkiem jednokładności. Jeżeli punkt O leży pomiędzy punktami M i N, to mamy jednokładność o środku wewnętrznym (prosta jednokładność),jeżeli punkt O leży na zewnątrz odcinka MN, to mamy jednokładność o środku zewnętrznym (odwrotna jednokładność). Gdy k = 1, to jednokładność o środku wewnętrznym jest symetria środkową, natomiast jednokładność o środku zewnętrznym jest tożsamością (każdy punkt M przechodzi w punkt M). Obrazem wielokąta przy jednokładności jest wielokąt podobny o bokach równoległych. Dwa różne trójkąty o bokach odpowiednio równoległych określają na płaszczyźnie jednokładność. Obrazem wielościanu przy jednokładności jest wielościan o odpowiednich krawędziach równoległych i proporcjonalnych oraz kątach płaskich i dwuściennych równych

jednomian : Jedna liczba lub iloczyn liczb zapisanych cyframi lub literami. Stopniem jednomianu ze względu na występującą w nim literę nazywamy wykładnik potęgi, w której ta litera występuje. Stopniem jednomianu nazywamy sumę jego stopni ze względu na wszystkie litery. Czynnik zapisany cyframi i przy użyciu znaków "+" oraz "-", nazywamy współczynnikiem jednomianu, np. 1/4ab2c jest jednomianem o współczynniku 1/4 i stopniu wynoszącym 1+2+1 = 4

jednomiany podobne : Jednomiany, które różnią się co najwyżej współczynnikami cyfrowymi , np .3a2b i 0.152. Jeżeli jednomiany podobne występują w sumie algebraicznej, to można je redukować sumując współczynniki i dopisując wspólny czynnik literowy np:
3xy2 - 2xy2 + 5xy2 = (3-2+5)xy2 = 6xy2

jednostka urojona : liczby zespolone

jedność (element jednostkowy, moduł) zbioru elementów Z ze względu na określone w nim działanie przemienne (którego symbolem niech będzie *) : Taki element e należący do zbioru Z, który spełnia warunek e*a = a dla każdego a ze zbioru Z. Liczba naturalna n = 1 jest jednością zbioru liczb rzeczywistych ze względu na mnożenie ponieważ 1*a = a dla każdego a ,zaś liczba 0 jest jednością tego zbioru ze względu na dodawanie,ponieważ a+0 = a dla każdego a(jedność zbioru ze względu na dodawanie nazywana jest także elementem zerowym tego zbioru).Jedność bywa też nazywane elementem neutralnym. Jeżeli działanie * nie jest przemienne (mnożenie) to rozróżniamy : jedność lewostronną e1 i jedność prawostronną e2, spełniające warunki e1* a = a i a*e1 = a, dla każdego a z danego zbioru elementów. Jeśli istnieje e1 i istnieje e2 to e1 = e2

Jordan Camille (1838-1922) : Matematyk francuski, od 1881 członek, a od 1916 prezes Akademii Nauk w Paryżu,napisał wiele prac z topologii, teorii funkcji, równań różniczkowych, krystalografii. Opracował pierwszy systematyczny podręcznik teorii grup i teorii Galois (1870) oraz kurs analizy matematycznej, który odegrał wielką rolę w kształceniu całego pokolenia matematyków.